Pożary elektryków - czy są bezpieczniejsze od aut spalinowych?

Pojazdy elektryczne zdobywają coraz większą popularność na drogach, ale czy są naprawdę bezpieczniejsze od aut spalinowych? Statystyki pokazują, że pożary elektryków zdarzają się znacznie rzadziej. W 2023 roku Państwowa Straż Pożarna odnotowała tylko 69 pożarów samochodów elektrycznych, podczas gdy w przypadku pojazdów spalinowych było ich 7166. Z tego artykułu dowiesz się co powoduje pożary elektryków i jak skutecznie im zapobiegać?

Spis treści: czego dowiesz się z artykułu? 
  • Pożary elektryków: czy są bezpieczniejsze od aut spalinowych?
  • Jak często palą się samochody elektryczne?
  • Przyczyny pożarów elektryków i sposoby ich zapobiegania
  • Co robić w przypadku pożaru elektryka?
  • Mity o pożarach elektryków
  • Pożary pojazdów elektrycznych: mit czy rzeczywiste zagrożenie?
  • Technologia baterii a ryzyko pożaru w samochodach elektrycznych
  • Gdzie w Polsce można kupić gaśnicę do gaszenia pożarów elektryków?

Jak często palą się samochody elektryczne?

Samochody elektryczne są statystycznie mniej narażone na pożary niż ich spalinowe odpowiedniki. Państwowa Straż Pożarna odnotowała w 2021 roku jedynie 2 pożary pojazdów elektrycznych, w 2022 roku liczba ta wzrosła do 7, a w 2023 roku do 69. Dla porównania, w tych samych latach odnotowano odpowiednio 9274, 8333 i 7166 pożarów pojazdów z napędem tradycyjnym. Oznacza to, że pożary elektryków zdarzają się znacznie rzadziej, proporcjonalnie do ich liczby na drogach.

Przyczyny pożarów elektryków i sposoby ich zapobiegania

Przyczyny pożarów w samochodach elektrycznych różnią się od tych w pojazdach spalinowych. Główne przyczyny samozapłonów elektryków to:
  • Używanie niewłaściwego źródła zasilania do ładowania baterii.
  • Zużycie baterii wymagającej wymiany.
  • Wady fabryczne baterii lub innych elementów układu napędowego.
  • Wadliwie wykonane wcześniejsze naprawy.
  • Ingerencje w układy pojazdu.
Aby zapobiegać pożarom, kluczowe jest stosowanie się do zaleceń producenta dotyczących ładowania i konserwacji pojazdu, regularne przeglądy techniczne oraz unikanie nieautoryzowanych napraw i modyfikacji.

Co robić w przypadku pożaru elektryka?

W przypadku pożaru samochodu elektrycznego, ważne jest natychmiastowe opuszczenie pojazdu i wezwanie służb ratunkowych. Pożar baterii litowo-jonowych wymaga specjalistycznego podejścia ze względu na ryzyko intensywnego wydzielania ciepła i emisji toksycznych gazów. Straż pożarna stosuje wodę oraz proszek gaśniczy do gaszenia pożarów elektryków. Minimalna odległość pomiędzy źródłem pożaru a strumieniem środka gaśniczego to 1 metr dla rozproszonych prądów wody oraz 5 metrów dla zwartego strumienia wody.

Jak gasić pożar elektryka? Z uwagi na niewystarczającą skuteczność, pożarów samochodów elektrycznych nie gasi się strumieniami piany ciężkiej, ani średniej ani lekkiej (gdzie liczba spienienia wynosi od około 5 do 200, czyli jest to stosunek objętości wytworzonej piany do objętości wodnego roztworu środka pianotwórczego).

Mity o pożarach elektryków

Istnieje wiele mitów dotyczących pożarów pojazdów elektrycznych. Jednym z najczęstszych jest przekonanie, że elektryki palą się częściej niż samochody spalinowe. Statystyki pokazują jednak, że jest wręcz przeciwnie. Innym mitem jest to, że pożary te są niemożliwe do opanowania – w rzeczywistości straż pożarna ma odpowiednie środki i procedury do radzenia sobie z takimi sytuacjami.

Pożary pojazdów elektrycznych: mit czy rzeczywiste zagrożenie?

Pożary pojazdów elektrycznych budzą emocje głównie ze względu na ich odmienny charakter w porównaniu do pożarów pojazdów spalinowych. Baterie litowo-jonowe, które zasilają elektryki, mogą w przypadku pożaru wydzielać intensywne ciepło i toksyczne gazy, co może prowadzić do gwałtownego rozwoju pożaru. Mimo to, dane pokazują, że pożary te są rzadsze i lepiej kontrolowane niż w przypadku samochodów spalinowych. 

Technologia baterii a ryzyko pożaru w samochodach elektrycznych

Systemy magazynowania energii w pojazdach elektrycznych oparte na technologii litowo-jonowej są jednym z czynników zwiększających prawdopodobieństwo gwałtownego przebiegu pożaru. Wzrost temperatury wewnętrznej baterii może prowadzić do jej zapłonu, co wymaga specjalistycznych środków detekcyjnych i gaśniczych. Nowoczesne technologie baterii, takie jak systemy zarządzania BMS (Battery Management System), układy chłodzenia oraz wzmocnione obudowy, znacznie zwiększają bezpieczeństwo i minimalizują ryzyko pożarów.

Dlaczego pojazdy elektryczne się palą? Przyczyny pożarów elektryków

Z danych firm ubezpieczeniowych wynika, że samozapłony samochodów elektrycznych mogą być spowodowane różnymi czynnikami. Należą do nich: stosowanie niewłaściwego źródła zasilania do ładowania baterii, zużycie baterii wymagające wymiany, wady fabryczne baterii lub innych elementów układu napędowego, wadliwie wykonane naprawy oraz inne ingerencje w systemy pojazdu.

Różnice w charakterystyce pożarów pojazdów elektrycznych i spalinowych

Pożary samochodów elektrycznych różnią się od pożarów pojazdów spalinowych głównie ze względu na specyfikę baterii litowo-jonowych. Wzrost temperatury wewnątrz baterii może prowadzić do jej zapłonu, co skutkuje intensywnym wydzielaniem ciepła, emisją toksycznych gazów i gwałtownym rozwojem pożaru. Tego typu pożary wymagają specjalistycznych środków detekcyjnych i gaśniczych.

Niekontrolowany wzrost temperatury w ogniwach akumulatora może również prowadzić do wzrostu ciśnienia wewnętrznego i wydzielania palnych gazów jako produktów rozpadu elektrolitu. Istnieje także ryzyko, że proces spalania będzie kontynuowany nawet bez dostępu tlenu atmosferycznego, ponieważ tlen może być emitowany z katody w wyniku rozpadu materiału elektrodowego.

Czas i procedury gaszenia pożarów pojazdów elektrycznych

Według danych Straży Pożarnej, średni czas działań gaśniczych przy pożarach pojazdów elektrycznych wynosi około 1,5 godziny. Jednak ze względu na udokumentowane ryzyko nawrotu procesu spalania w akumulatorze nawet po wielu godzinach (a czasem kilku dniach), konieczne jest długotrwałe monitorowanie temperatury oraz, w razie potrzeby, dalsze chłodzenie akumulatora, który uległ zapaleniu.

Technologia minimalizuje ryzyko pożarów w samochodach elektrycznych

Samochody elektryczne są wyposażone w liczne systemy zabezpieczeń, które działają na poziomie elektro-chemicznym wewnątrz baterii oraz zarządzają jej pracą. Dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii baterii, możemy spodziewać się kolejnych wersji o lepszych parametrach użytkowych, większej pojemności, mniejszej masie oraz wyższej odporności na pożary. Aktualnie stosowane i rozwijane zabezpieczenia obejmują:
  • System zarządzania baterią (BMS): Monitoruje kluczowe parametry baterii, takie jak temperatura, poziom naładowania, napięcie, prąd i stan pojedynczych ogniw, oraz kontroluje układy chłodzenia i ładowania/rozładowania.
  • Układ chłodzenia: Chroni akumulator przed przegrzaniem, co jest kluczowe dla jego bezpiecznej pracy.
  • Wzmocniona obudowa ochronna: Zapobiega uszkodzeniom mechanicznym, które mogłyby prowadzić do pożaru.
  • Zapora ogniowa: Oddziela moduły akumulatora, minimalizując potencjalne szkody i zabezpieczając pozostałe podzespoły pojazdu przed zapłonem.
  • System awaryjnego wyłączania wysokiego napięcia: Separuje napięcie akumulatora wysokiego napięcia (HV) od reszty instalacji elektrycznej pojazdu w czasie postoju, znacząco zwiększając bezpieczeństwo, gdy pojazd nie jest użytkowany.

Gdzie w Polsce można kupić gaśnicę do gaszenia pożarów elektryków?

W Polsce istnieje kilka miejsc, gdzie można zakupić specjalistyczne gaśnice przeznaczone do gaszenia pożarów pojazdów elektrycznych. Oto kilka opcjii:

Wybierając gaśnicę do samochodu elektrycznego, warto zwrócić uwagę na jej skuteczność w gaszeniu pożarów baterii litowo-jonowych oraz na łatwość użycia. Gaśnice wodne z dodatkiem wermikulitu lub specjalistyczne płachty gaśnicze mogą być bardziej efektywne w przypadku pożarów pojazdów elektrycznych ze względu na specyfikę tych pożarów.

Powiązane artykuły: